Oprocentowanie lokat nie łagodzi skutków inflacji, co powoduje, że przedsiębiorcy mają poważny dylemat, gdy chcą zainwestować wolne środki. Ciekawą alternatywą są oferty towarzystw funduszy inwestycyjnych, w których znaleźć można szeroki przekrój strategii – od funduszy akcji czy surowców po fundusze dłużne, a jednostki uczestnictwa można kupić już nawet za 100 zł.
Uczestnictwo w funduszach inwestycyjnych nie wymaga wcześniejszego zadeklarowania czasu trwania umowy. Przedsiębiorca może wycofać środki, gdy będzie potrzebował ich na inny cel albo gdy zmiana sytuacji rynkowej generować będzie straty.
Fundusze inwestycyjne działają w oparciu o bardzo restrykcyjne zasady i podlegają kontroli Komisji Nadzoru Finansowego. Przedsiębiorca może też określić poziom akceptowanego ryzyka i na tej podstawie wybierane są rodzaje funduszy, w które zostaną zaangażowane jego pieniądze.
Co to są fundusze inwestycyjne i jak działają?
Fundusze inwestycyjne jako zbiorowa forma inwestowania to znany od lat model, w którym uczestnicy przekazują pieniądze firmom zarządzającym funduszami. Te następnie inwestują je w papiery wartościowe (obligacje albo akcje) na różnych rynkach.
A dlaczego „zarządzanie zbiorowe”? Do funduszy przystępuje wielu uczestników. Połączony kapitał dziesiątek, a nawet tysięcy inwestorów daje funduszom więcej możliwości korzystnego pomnażania pieniędzy niż ma pojedyncza osoba. Pozwala to także ograniczyć koszty.
Specjaliści zarządzający funduszem pomnażają oszczędności powierzone przez uczestników, by wypracować dla nich jak najwyższy zysk oraz ograniczyć ryzyko.
W zamian za dokonane wpłaty do funduszu otrzymuje się jednostki uczestnictwa. Wpłaty tworzą portfel inwestycyjny, a uzyskiwane przez niego dochody przysługują uczestnikom proporcjonalnie do liczby posiadanych jednostek.
Rodzaje funduszy inwestycyjnych dla firm
Fundusze możemy pogrupować w oparciu o kilka kryteriów, ale w praktyce najważniejszy jest podział ze względu na instrumenty, w które inwestowane są pieniądze.
Fundusze obligacji (fundusze dłużne) – pieniądze są inwestowane w papiery wartościowe o krótkiej, średniej lub długiej zapadalności, czyli obligacje skarbowe, komunalne, korporacyjne albo listy zastawne.
Fundusze zrównoważone – w zależności od decyzji uczestnika i jego skłonności do podjęcia ryzyka, 40-60% środków jest inwestowane w papiery udziałowe (najczęściej akcje), a pozostała kwota – w papiery dłużne, przede wszystkim obligacje.
Fundusze stabilnego wzrostu – to fundusze o niższym poziomie ryzyka utraty części kapitału niż fundusze zrównoważone, ale i niższym potencjale stóp zwrotu. Są przeznaczone dla uczestników unikających ryzyka. W akcje i podobne instrumenty inwestowane jest do 40% aktywów, a pozostała część jest lokowana w papierach dłużnych.
Fundusze ochrony kapitału – poprzez alokowanie portfela inwestycyjnego w udziałowe papiery wartościowe, instrumenty pochodne oraz papiery wartościowe o stałym dochodzie zmierzają do zabezpieczenia przed spadkiem wartości jednostki uczestnictwa poniżej określonego poziomu. Poziom zabezpieczenia może być stały lub zmienny.
Zalety i wady inwestowania w fundusze inwestycyjne dla firm
Zalety:
- niski próg wejścia – w zależności od funduszu, wystarczy nawet 100 zł, by kupić jednostkę uczestnictwa. Z czasem uczestnik może zwiększać swoje zaangażowanie w fundusz;
- stały dostęp do środków – uczestnik funduszu otwartego może w dowolnej chwili wpłacić środki albo skorzystać z opcji konwersji, czyli przenoszenia zainwestowanych środków pomiędzy funduszami. Aby obliczyć aktualną wartość środków ulokowanych w funduszu, należy przemnożyć wartość jednostki uczestnictwa przez liczbę posiadanych jednostek;
- bezpieczeństwo – nie chodzi o gwarancję zwrotu wpłaconych kwot, gdyż takiej pewności nikt uczestnikowi nie da (więcej piszemy o tym w dalszej części). Bezpieczeństwo wynika natomiast ze ścisłego kontrolowania funduszy przez Komisję Nadzoru Finansowego oraz obowiązku spełnienia przez nie szeregu warunków ustawowych. Fundusze mają osobowość prawną i są wydzielone z masy majątkowej Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych. W razie bankructwa TFI, pieniądze uczestników funduszu są niezagrożone;
- profesjonalne zarządzanie – Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych zatrudniają ekspertów, których zadaniem jest podejmowanie decyzji pozwalających wypracować zyski dla uczestników, a przy okazji dla zarządu funduszu. Od jakości ich pracy zależy popularność danego funduszu i jego wyniki finansowe, więc eksperci bardzo starają się wykonywać swoje obowiązki w najlepszy możliwy sposób.
Wady:
- brak gwarancji zwrotu 100% wpłaconych środków – decydując się na uczestnictwo w funduszu, trzeba mieć świadomość, że nie jest to narzędzie służące do oszczędzanie, lecz inwestowania.
W przeciwieństwie do lokaty lub obligacji skarbowych, których strony mają gwarancję zwrotu włożonego kapitału powiększonego o odsetki określone w umowie, fundusze takiej gwarancji nie dają.
Inwestowanie w fundusze obarczone jest ryzykiem: uczestnik może nie tylko nie osiągnąć zysku, ale też stracić część wpłaconych pieniędzy. Należy pamiętać, że im większy udział w portfelu elementów ryzykownych, tym potencjalny zysk jest większy. Wybór nieobarczonych dużym ryzykiem papierów wartościowych zwiększa bezpieczeństwo, ale też ogranicza zyski.
